De Spaghetti-methode
14 juni '25
Ik las over Leon Schaepkens' aanpak van veranderen. Een mooi perspectief, met eigenlijk veel overeenkomsten met klassieke methoden. Analyse, stappenplan, iteratief werken… klassiek, maar in moderne taal. Holacracy, agile, lean – het klinkt anders, maar vaak is het gewoon een ander muziekstijl voor hetzelfde liedje.
Vanuit een filosofisch oogpunt is dat niet erg. Filosofen kiezen geen kant. Ze onderzoeken manieren van kijken. Hiernaast een paar gedachten:
👉 𝐈𝐞𝐝𝐞𝐫𝐞 𝐯𝐞𝐫𝐚𝐧𝐝𝐞𝐫𝐦𝐞𝐭𝐡𝐨𝐝𝐢𝐞𝐤 𝐤𝐞𝐧𝐭 𝐯𝐨𝐨𝐫- 𝐞𝐧 𝐧𝐚𝐝𝐞𝐥𝐞𝐧. Ze zijn allemaal pogingen om om te gaan met een wereld die continu verandert. Controle hebben we nauwelijks. Keuzes maken we wel. En die hebben invloed.
Filosofen letten ook op taal. Waarom noemen we het eigenlijk verander-management?
👉 Moeten we eigenlijk wel ver-anderen? Of is het eerder 𝐯𝐞𝐫-𝐳𝐞𝐥𝐯𝐞𝐧 – worden wie je bent?
👉 Kun je überhaupt iemand anders veranderen? Of is het altijd een keuze 𝐯𝐚𝐧 𝐛𝐢𝐧𝐧𝐞𝐧𝐮𝐢𝐭?
👉 En dat ‘management’… komt van manus (Latijn voor hand). 𝐌𝐚𝐧𝐚𝐠𝐞𝐧 𝐢𝐬 𝐢𝐞𝐭𝐬 𝐧𝐚𝐚𝐫 𝐣𝐞 𝐡𝐚𝐧𝐝 𝐳𝐞𝐭𝐭𝐞𝐧.
Misschien is verandermanagement dan vooral: leren omgaan met jezelf. Zelfbeheersing. Zelfonderzoek. Leren leven met wat er is – inclusief de neiging om te willen verbeteren.
En dan kom ik uit bij hoe Leon Schaepkens een veranderproces omschrijft: een beetje klooien, een beetje prutsen. Zoals spaghetti op je bord. Niet recht, beter met saus, voeding voor het leven.
De cirkel is weer rond (Panta rhei) en gelukkig niet vierkant
Ik? Hulp nodig? Neej joh...
13 juni '25
In mijn opleiding tot Coach Practitioner aan de Alba-academie ging het over de eerste stap in coaching: het feit dat iemand hulp vraagt.
Die stap lijkt klein, maar is allesbepalend. Met meer gelaagdheid en diepgang ervaarde ik de kracht ervan: de moed om een probleem te erkennen én tegelijkertijd de wil om er iets aan te doen.
Schaamte of trots kunnen in de weg zitten. Dan helpt omdenken. Hulp vragen is niet opgeven, 𝗵𝗲𝘁 𝗶𝘀 𝘄𝗲𝗶𝗴𝗲𝗿𝗲𝗻 𝗼𝗺 𝗼𝗽 𝘁𝗲 𝗴𝗲𝘃𝗲𝗻!
Vorige maand herlas ik The 7 Habits of Highly Effective People van Stephen Covey. Toen viel het kwartje: naast weigeren om op te geven is hulp vragen ook een teken van kracht en effectiviteit. Alle 7 gewoonten raken eraan:
1️⃣ Wees Proactief: je neemt verantwoordelijkheid en kiest bewust voor beweging.
2️⃣ Begin met het einddoel voor ogen: je focust op het grotere doel, niet op je ego.
3️⃣ Belangrijke zaken eerst: je richt je tijd en energie op wat er écht toe doet.
4️⃣ Zoek naar de Win-Win: Samen sterker. Hulp vragen versterkt zowel de relatie als het resultaat.
5️⃣ Eerst begrijpen, dan begrepen worden: Je stelt je open voor andere perspectieven. Je luistert om te leren.
6️⃣ Creëer synergie: Hulp vragen opent de deur naar creativiteit, samenwerking en collectieve wijsheid.
7️⃣ Houd de zaag scherp: Hulp vragen is ook zelfzorg. Het is investeren in persoonlijke ontwikkeling en balans.
Bij alle bedrijven waar ik namens A Plus Organisatieadvies kom, begint het met een hulpvraag. Een eerlijk gesprek. Een probleem dat wordt benoemd. De wil om er iets aan te doen. Een verlangen naar verbetering. En elke keer opnieuw zie ik: dat vraagt moed.
Dus: voor al die mensen die de eerste stap zetten — 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝘇𝗶𝗷𝗻 𝗸𝗮𝗻𝗷𝗲𝗿𝘀.
De cultuur-verandering?
11 juni '25
"Die plannen we komende dinsdag om 12.00 uur" jaja... 🤣
Voor de duidelijkheid: cultuur = gedeelde normen en waarden!
> Hoe delen we die normen en waarden in organisaties? In de samenwerking met onze collega’s.
> Waar leggen we die samenwerking grotendeels vast? In de organisatiestructuur 😱
> Waarom beklijven de meeste cultuurprogramma’s niet? Omdat die programma’s niets doen aan de organisatiehark die bepaalt wie met wie samenwerkt.
Als bedrijfswetenschapper herken ik de zelf-saboterende werking van structuren. Niets ten nadele van cultuurprogramma’s, de sleutel ligt vaak dieper.
𝗧𝗶𝗽𝘀 𝗼𝗺 𝗲𝗰𝗵𝘁 𝘄𝗲𝗿𝗸 𝘁𝗲 𝗺𝗮𝗸𝗲𝗻 𝘃𝗮𝗻 𝗷𝗲 𝗰𝘂𝗹𝘁𝘂𝘂𝗿𝗼𝗺𝘀𝗹𝗮𝗴:
✅ Kijk niet alleen naar gedrag, maar naar wat het gedrag organiseert.
✅ Focus op een heldere verdeling van uitvoering en aansturing.
✅ Bundel taken, zodat iemand kan beïnvloeden waar hij/zij voor verantwoordelijk is.
Zo reduceer de complexiteit van je organisatie en hoef je minder de controleren. Systemen en structuren worden dan ondersteunend aan de gewenste cultuur — niet andersom.
Dé crux bij het verhogen van effectiviteit, efficiency en wendbaarheid!
𝗛𝗲𝗿𝗸𝗲𝗻 𝗷𝗲 𝗱𝗶𝘁 𝘀𝗽𝗮𝗻𝗻𝗶𝗻𝗴𝘀𝘃𝗲𝗹𝗱 𝘁𝘂𝘀𝘀𝗲𝗻 𝘀𝘁𝗿𝘂𝗰𝘁𝘂𝘂𝗿 𝗲𝗻 𝗰𝘂𝗹𝘁𝘂𝘂𝗿? Wil je samen gestructureerd werken aan je cultuuromslag 💪
BAM! Gevallen.
04 juni '25
Naja, ik niet — maar het kabinet. Als ik de (sociale) media een beetje volg, had iedereen het zien aankomen. We weten waaraan het ligt, waar het naartoe moet, wie deugde en ook zeker 𝘄𝗶𝗲 𝗻𝗶𝗲𝘁.
𝗞𝗔𝗕𝗔𝗔𝗟!
En dát is precies wat me de laatste tijd zo opvalt: het luidruchtige gevecht om aandacht. Schreeuwerigheid als strategie om jouw unieke plekje op te eisen. Over bereikte doelen, unieke diensten, maatschappelijke zorgen, Europa… Alles en iedereen lijkt steeds harder te gaan roepen.
A Plus Organisatieadvies
In mijn mooie clubje A+ zijn we soms óók luidruchtig. Onze maandelijkse inspiratiedagen beginnen al man-huggend met flauwekul en gelach. Daarna… rust. Aandacht. We luisteren, stellen vragen, lachen, geven feedback. Alles mag op tafel: twijfels, verlangens, projecten, successen, omzet, vakanties. Waarom? Omdat we om elkaar geven. En dat uit zich in 100% aandacht.
𝗗𝗲 𝗔 𝘃𝗮𝗻 𝗔𝗮𝗻𝗱𝗮𝗰𝗵𝘁
In mijn opleiding aan de Alba-academie tot Coach Practitioner ervaar ik wat aandacht écht is: er zijn voor een ander, luisteren, accepteren, contact maken, authentiek zijn.
Dan ontstaan die kostbare momenten die je bijblijven. Daar heb je overigens geen coach diploma voor nodig — alleen aandacht. Of het nu privé of zakelijk is: aandacht leidt tot verbinding.
🤫 𝗦𝘀𝘀𝘀𝘀𝘁…
Door al het geschreeuw heen zie ik vooral één ding: we leven in roerige tijden. En juist daarom hebben we elkaar nodig. Echte verbinding begint met luisteren naar elkaar. Misschien gaat dan jouw waardevolle stem ook niet verloren in het kabaal. En komen we dan samen... en verder. Écht verder. Win-win.
Over twee weken luidt ik met mijn A Plus collega's de zomer in met een BBQ. Een inspiratiedag met een hapje, ook een win-win!
𝗪𝗮𝘁 𝗱𝗲𝗻𝗸 𝗷𝗶𝗷? 𝗪𝗮𝗮𝗿 𝘀𝘁𝗮𝗮𝘁 𝗱𝗮𝗻 𝗔 𝘃𝗮𝗻 𝗔 𝗣𝗹𝘂𝘀 𝘃𝗼𝗼𝗿?
- De A van Aandacht?
- De A van Aaaah, ik verbrand mijn vingeres?
- De A van Alles moet op?
- Of de A van…
Laat je horen 😉
Iets heel anders...
27 mei '25
Over een paar weken mag ik spreken voor een clubje ondernemers. Alleen al de uitnodiging ademde nieuwsgierigheid naar organisatiefilosofie. En zoals dat bij mij werkt, begint het dan te borrelen…
Een greep uit de inspiratie van de afgelopen dagen:
> De post van Ben Kuiken: over hoe verwarring ontstaat als je het vanzelfsprekende ter discussie stelt… 🤔
> De repost van Andrea Pierik: waarin verwarring juist ruimte bracht om los te komen van patronen 🙏
> Mijn eigen reflectie na de DISC-post [https://lnkd.in/ebag2U_C]: dat organisaties oneindig veel complexer zijn dan welk model dan ook 😌
> De les van Martijn Verspeek over 'spreken' terwijl hij me een warmtepomp verkocht: puur op het podium staan = niet voorbereiden, maar aanwezig zijn ❤️
> Sandra Van Kolfschoten over tussenruimte: een plek van rust te midden van turbulentie en chaos, waar inzichten kunnen ontstaan om vastgeroeste patronen te doorbreken.
𝗧𝘂𝘀𝘀𝗲𝗻𝗿𝘂𝗶𝗺𝘁𝗲
Juist in deze roerige tijden van economische onzekerheid, polarisatie, oorlogen en decibel-politiek zijn dat waardevolle lessen. Ze helpen om stil te staan bij wat we denken, en vooral: 𝙝𝙤𝙚 we denken. Misschien kunnen we er zo nog wat chocolade maken…
Zelf duik ik nu nog even die tussenruimte in…
Om te ontdekken hoe ik een groep ondernemers kan helpen hun denken over organisatiekunde open te breken. Niet met pasklare antwoorden. Maar met ruimte. Vertraging. En nieuwe perspectieven.
En zoals dat tegenwoordig hoort, mijn CTA 😉
👉 𝗪𝗮𝘁 𝘇𝗼𝘂 𝗷í𝗷 𝘄𝗶𝗹𝗹𝗲𝗻 𝗵𝗼𝗿𝗲𝗻 𝗮𝗹𝘀 𝗶𝗸 𝘀𝗽𝗿𝗲𝗲𝗸 𝗼𝘃𝗲𝗿 𝗼𝗿𝗴𝗮𝗻𝗶𝘀𝗮𝘁𝗶𝗲𝗳𝗶𝗹𝗼𝘀𝗼𝗳𝗶𝗲?
Namasté 🙏❤️
Moet iets waar zijn om van waarde te zijn?
20 mei '25
Ik moet iets bekennen… daags na het kritische item bij Lubach over DISC-tests had ik een teamdoorlichting gepland – jawel, op basis van zo’n test. 😱
Wááát? Gebruik jij die testen zelfs na je specialisatie in onderzoeksmethodologie aan de Radboud University?
𝗘𝗰𝗵𝘁 𝘄𝗮𝗮𝗿?
Ja, zelfs mét kennis van validiteit en meetfouten zet ik ze in. Is de theorie bewezen? Nee. Is de afname 100% zuiver? Ook niet. Is het dan complete onzin? Nee, dat 𝗼𝗼𝗸 niet.
De discussies waren pittig. Voor- en tegenstanders kwamen scherp uit de hoek. Overtuigingen botsten, argumenten vlogen heen en weer. Als filosoof neig ik niet naar uitersten. Een filosoof onderzoekt het denken over het denken – en dat geeft mooie inzichten bij de gevoerde discussies.
𝗘𝗲𝗻 𝗸𝘄𝗲𝘀𝘁𝗶𝗲 𝘃𝗮𝗻 𝗽𝗲𝗿𝘀𝗽𝗲𝗰𝘁𝗶𝗲𝗳!
We gebruiken in het dagelijks leven van alles wat niet per sé ‘waar’ of wetenschappelijk bewezen is. Sommige mensen putten moed uit een kastanje in hun broekzak. Anderen lezen hun horoscoop, slikken collageen tegen rimpels, vinden richting in religieuze boeken of dansen bij volle maan. Is dat allemaal objectief waar? Niet echt. Helpt het mensen? Soms wel.
𝗪𝗮𝗮𝗿𝗵𝗲𝗶𝗱 𝗲𝗻 𝘄𝗮𝗮𝗿𝗱𝗲.
Veel filosofen hebben zich uitgesproken over het verschil tussen waarheid (wat is) en waarde (wat zou moeten zijn, of wat goed is). Friedrich Nietzsche stelde dat onze waarheidsopvattingen vaak geworteld zijn in onze waarden. Bij zowel voor- als tegenstanders van DISC zag ik dezelfde drijfveren: de wil om te helpen, om het goede te doen, en om het goed te doen.
𝗗𝗮𝗮𝗿 𝘇𝗶𝘁 𝗱𝗲 𝗰𝗿𝘂𝘅. Een DISC-test kan waardevol zijn – mits goed toegepast. Maar stevige conclusies trekken op basis van één model kan schadelijk zijn. Dat geldt overigens voor álle tests en modellen. En ook voor drastische levenskeuzes op basis van je horoscoop 😉
Moet je zulke tools dan bij het grof vuil zetten? Misschien. Maar let op: als je je kastanje weggooit, verlies je niet alleen het discutabele nut, maar ook de potentiële waarde.
𝗙𝗿𝗶𝘀𝘀𝗲 𝗯𝗹𝗶𝗸.
Gebruik een test als hulpmiddel. Onderzoek samen waar de waarde zit. Dat houdt het vizier open, de uitkomsten bruikbaar en geeft perspectief voor de toekomst. Mijn afspraak met het team ging goed. Ze gaan met hernieuwde inzichten verder op hun weg.
𝗣𝗿𝗲𝗰𝗶𝗲𝘀 𝗱𝗶𝘁 𝗶𝘀 𝘄𝗮𝘁 𝗳𝗶𝗹𝗼𝘀𝗼𝗳𝗶𝗲 𝗸𝗮𝗻 𝗱𝗼𝗲𝗻: 𝘃𝗲𝗿𝗳𝗿𝗶𝘀𝘀𝗲𝗻𝗱𝗲 𝗽𝗲𝗿𝘀𝗽𝗲𝗰𝘁𝗶𝗲𝘃𝗲𝗻 𝗯𝗿𝗲𝗻𝗴𝗲𝗻 𝗼𝗽 𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻𝗼𝗺𝗲𝗻 𝘀𝘁𝗮𝗻𝗱𝗽𝘂𝗻𝘁𝗲𝗻.
👉 Wil jij ook een frisse blik op je organisatie? Ik hoor het wel... ☕️
Natuurlijk organiseren?
30 april '25
Vakantie! Een leuk huisje in een natuurlijke omgeving, of nou ja…. zo wil de uitbater het doen overkomen. Hekjes langs de percelen, elk huisje hetzelfde terrasje met dezelfde BBQ. Het ritme van de paaltjes op het strandje markeren de erfafscheiding. Toch dreigde het zandkasteel van onze kinderen bijna ten prooi te vallen aan het buurmeisje dat zomaar over ons strandje wandelde 😱
𝗚𝗼𝗲𝗱 𝗴𝗲𝗿𝗲𝗴𝗲𝗹𝗱?!
Ons natuurhuisje is bijna Tayloristisch ingericht: voorspelbaarheid, efficiëntie en beheersbaarheid voorop. Alles strak georganiseerd, zodat we écht van de natuur kunnen genieten. Daar trok het buurmeisje zich alleen niks van aan 🤣
Ik herken dit ook bij organisaties. Structuren en processen domineren. Alles is ingericht op controle en voorspelbaarheid. Hiërarchieën, KPI’s, procedures – het werkt perfect, totdat er iemand ‘jouw strandje op wandelt’.
𝗡𝗮𝘁𝘂𝘂𝗿𝗹𝗶𝗷𝗸𝗲 𝗼𝗺𝗴𝗲𝘃𝗶𝗻𝗴!
De Franse filosoof Edgar Morin sprak over de noodzaak van denken in complexiteit. Volgens hem moeten we systemen niet alleen beheersen, maar vooral 𝙗𝙚𝙜𝙧𝙞𝙟𝙥𝙚𝙣 𝙖𝙡𝙨 𝙡𝙚𝙫𝙚𝙣𝙙𝙚 𝙜𝙚𝙝𝙚𝙡𝙚𝙣. Interactie, toeval en aanpassing zijn net zo belangrijk als planning en controle.
Organiseren kan dan worden gezien als het scheppen van voorwaarden waarin mensen kunnen handelen, samenwerken en initiatief nemen. Mét structuren, maar structuren die in verbinding staan met hun omgeving. Net als in de natuur: daar zijn volop patronen en regels, maar niets staat los van het geheel — en alles past zich voortdurend aan.
𝗢𝗿𝗴𝗮𝗻𝗶𝘀𝗰𝗵 𝗼𝗿𝗴𝗮𝗻𝗶𝘀𝗲𝗿𝗲𝗻!
Toch lijkt organiseren in veel bedrijven vooral te draaien om grip houden op ‘de business’. Maar zonder wendbaarheid wordt natuurlijk reageren op verandering bijna onmogelijk. En verandering is nou net de enige constante.
Dus besloten de kinderen maar samen met het buurmeisje te gaan bouwen aan het zandkasteel. Da’s uiteindelijk veel leuker. ☀️🪣🏝️
𝗞𝗮𝗻 𝗷𝗼𝘂𝘄 𝗼𝗿𝗴𝗮𝗻𝗶𝘀𝗮𝘁𝗶𝗲 𝘄𝗲𝗹 𝘄𝗮𝘁 𝗼𝗿𝗴𝗮𝗻𝗶𝘀𝗰𝗵𝗲𝗿? Ik denk graag met je mee… ☕️
Ceci n’est pas un philosophe
13 april '25
Mijn lieve A Plus-collega’s zien mijn enthousiasme als ik spreek over organisatie filosofie. Ook zij merken dat een filosofische benadering kan helpen om organisatievraagstukken op te lossen. Maar… hoe leg je dat goed uit?
Onder-zoeken
Het Oudgriekse woord philosophía betekent letterlijk: liefde voor de wijsheid. Het gaat niet om slim zijn, maar begrijpen en verklaren wat we waarnemen. Een filosoof verwondert zich en stelt fundamentele vragen over wat we als vanzelfsprekend beschouwen. Filosofen kijken onder het oppervlakte, ze onder-zoeken!
Waarom is dit relevant voor organisaties?
Simpel! We worden steeds meer uitgedaagd om anders na te denken over onze organisaties. Denk aan de CSRD-regelgeving of wetgeving over duurzame inzetbaarheid. Dan komen andere vragen naar voren, zoals:
- Waarom doen we dit eigenlijk zo?
- Wat vinden we belangrijk, en waarom dan?
Anders denken, kijken, praten
Precies dát is wat filosofie doet. Al wat als vanzelfsprekend wordt geacht, stelt een filosoof ter discussie. Is dat makkelijk? Nee, helemaal niet. Helpt het om nieuwe wegen te ontdekken? Absoluut!
Hoe dan? Drie tips:
‘Ceci n’est pas un philosophe’ is een knipoog naar het schilderij van Magritte. Het plaatje is een plaatje, het is geen filosoof. Zoals ik zelf ook geen organisatiefilosoof ben. Het is één van de rollen die ik af en toe aanneem. En dat kun jij ook 🥳
✅ Speel met taal: het object (de filosoof) is niet het plaatje (dat is een tekening) en ook niet het woord (dat is slechts een klankverwijzing)
✅ Onderscheidt schijn en werkelijkheid: is iets een probleem of vinden we het een probleem?
✅ Wees je bewust van interpretatie: een lekkage is meestal een probleem, mist je loodgieter bent 🤣
Wil je ontdekken hoe organisatiefilosofie jouw organisatie vooruithelpt?
Organisatie-filosofie is voor DOENERS!
12 maart '25
Ja ja, vast wel… maar wat kun je er nou eigenlijk mee? Nou, heel wat! Meestal helpt het als ik voorbeelden geef van organisatievraagstukken die door middel van de filosofie opgelost worden.
𝗣𝗮𝘁𝘀, 𝗯𝗼𝗲𝗺, 𝘄𝗲𝗴 🪄
Oplossen is dan meteen een mooi woord. Vaak wordt er bedoelt dat een probleem verdwijnt. Maar is dat wel zo? Een beetje zoals suiker in je koffie doen. Het probleem (een straffe bak) ziet er na de suiker precies hetzelfde uit, maar smaakt wel een stuk beter. Je koffie verdwijnt niet, het verandert.
OrganisatieFilosofie kun je zien als suiker in je koffie. Door op een filosofische manier naar je vraagstukken te kijken, vormen problemen zich om tot situaties waarbij je weer in actie kunt komen.
Twee voorbeelden:
✅ Zo was er een medewerker, die zo glad was als een aal in een potje snot. Die moesten we kaderen! Alleen vecht een gekaderde aal kei hard voor zijn vrijheid. We besloten richting te geven in doel en tijd en gaven vrijheid om het eigen pad te kiezen. Er leek niks verandert, maar we konden wel verder!
✅ Mijn baas is net een clown?! Hij lacht alles weg en maakt er een puinhoop van. Dat raakt me, ik kan zo niet functioneren, ik lig er wakker van, kun je me helpen? Vraag: ”Als je baas een clown is, waarom ga je dan steeds naar het circus?” Het inzicht dat je zélf kiest, dat je ook andere keuzen kunt maken, gaf rust in de situatie en nieuwe energie om eraan te werken. Ook hier leek niks verandert, maar we konden wel verder.
𝗧𝗲𝗴𝗲𝗻 (𝗽𝗮𝗿𝗮) 𝗱𝗲 𝗱𝗼𝘅𝗮 (𝗱𝗲 𝗵𝗲𝗲𝗿𝘀𝗲𝗻𝗱𝗲 𝗼𝗽𝗶𝗻𝗶𝗲)
Zo zijn er vele voorbeelden waarbij filosofisch denken helpt om anders te kijken naar je problemen. Zoals suiker in de koffie. Er verandert iets, je ziet het niet, je kunt wel weer verder. Daarom is filosofie eigenlijk voor DOENERS die hulp kunnen gebruiken om weer verder te kunnen.
Dat filosofie voor DOENERS is, klinkt paradoxaal. De meeste mensen die ik spreek zien het als een vorm van denksport. Echter, goed ingezet helpt het om in actie te komen en daar hou ik wel van. Goed nadenken en dan in actie komen! Want veranderen is een kwestie van doen 💪 Wil je ontdekken hoe het jouw organisatie vooruithelpt?
Pap, ik ga filosofie studeren!
28 februari '25
Tja, hoe zou ik zelf reageren als een van mijn kinderen zich in de wijsbegeerte zou willen verdiepen? Als telg uit een bouwfamilie met 20jr+ ervaring in de maakindustrie vind ik het ook wel lekker als ik begrijp wat je ergens mee kan. Simpel gezegd, brengt het brood op de plank? Als iemand me kan vertellen waar die nieuwe filosofiefabriek uit de grond wordt gestampt, hoor ik het graag 😇
Nuttig of van waarde?
Nut en waarde zijn belangrijke thema’s in de filosofie. Nut verwijst meestal naar de bruikbaarheid van iets om doelen te bereiken. Dat meten we bijvoorbeeld in efficiency, effectiviteit of voordeel op enigerlei manier. Waarde verwijst meestal naar iets intrinsieks. Een betekenisgeving van binnen uit, zoals vriendschap of muziek, die in zichzelf van waarde kunnen zijn.
Betonnen zwemvesten?!
Eén van de belangrijkste lessen van LEAN Manufacturing is dat uiteindelijk de klant de waarde bepaald. Meestal ligt de focus van LEAN op het reduceren van verspillingen in het voortbrengingsproces van je product of dienst. Nut en waarde zijn echter aan elkaar verbonden. Je zal maar goed zijn in de productie van betonnen zwemvesten. Dan scoor je hoog op efficiency en effectiviteit, alleen de waarde vanuit een breder klantperspectief… tjah…
Is organisatiefilosofie nuttig?
Grappig genoeg is het stellen van de vraag naar het nut van organisatiefilosofie een goede reden om ermee te beginnen. Vele dingen hebben geen nut op de manier zoals we er in deze tijd met elkaar over zijn gaan denken. Het heeft echter wel waarde! En misschien is de zoektocht naar het nut van alle dingen wel een veroorzaker van je problemen 🤔
Aan de gang!
Ik ontdekte dat filosofen eigenlijk ‘doeners’ zijn. Veel klassieke filosofen legden de nadruk op het filosofisch leven. Practice what you preach: het goede voorbeeld geven, zeggen wat je denkt en doen wat je zegt. Dit vanuit de gedachte dat dingen pas anders gaan, als je dingen ook echt anders aanvliegt, oppakt en uitspreekt.
Daar hou ik van. In bedrijven ga ik graag aan de slag en verrijk ik mijn adviezen met filosofische inzichten. Lekker praktisch, zodat je meteen de waarde kunt ervaren. En het nut.
Hoe mijn kinderen nut en waarde aan elkaar verbinden, is aan hen. Mijn liefde is in ieder geval onvoorwaardelijk.
Samen een filosofisch boompje opzetten?
In Vino Veritas
18 februari '25
Daar zit je dan, bij een wijncursus. Men of a certain age schiet dan steeds door mijn hoofd. Maar ook woman of a certain age, want ik ga samen met mijn lief. De cursus die we volgen is bedoeld om te leren en te proeven. Drinken doe je maar ergens anders, zegt de cursusleiding. 🤣
𝗩𝗶𝗻𝗼-𝘀𝗼𝗳𝗶𝗮
Filosofen schreven ook over wijn. Plato zag in wijn een middel om elkaar beter te kunnen begrijpen en diepere waarheden te ontdekken. Aristoteles bespreekt in zijn ethiek over matigheid en het vermijden van extremen. Hij was vast meer van het proeven. Nietzsche vond wijn enerzijds een symbool van levenskracht. Anderzijds vond hij ongegeneerd drinken een vorm van verzet tegen conventies. Nou… proost Friedrich!
𝟭𝟬𝟬 𝗱𝗮𝗴𝗲𝗻 𝗼𝗼𝗿𝗹𝗼𝗴 🍇
Symboliek vond ik in de 100-dagen-oorlog, het rijpingsproces van de druif. Het gaat over de schil, het vruchtvlees en de pitjes. Een rijpe schil geeft mooie kleuren en aroma’s. Rijp vruchtvlees geeft een mooie balans in sap en suikers en rijpe pitjes zorgen voor smaakvolle tanines. Het is de kunst om na 100 dagen met een juiste balans in voeding, zon en rust een heerlijke druif te kunnen oogsten.
𝗢𝗿𝗴𝗮𝗻𝗶𝘀𝗮𝘁𝗶𝗲𝘃𝗶𝗻𝗼𝗹𝗼𝗴𝗶𝗲
En toen ging mijn organisatievinologisch hart sneller kloppen. We leven in een tijd van technologische en maatschappelijke versnelling. Ons levenstempo gaat omhoog. We proppen steeds meer, in steeds minder tijd [Hartmut Rosa]. Ook wijnmakers hebben hier last van. Ze werken kei hard om het eindresultaat na 100 dagen te beïnvloeden. Niet onterecht, het effect van een slechte druif is gigantisch. Om er nog iets van te maken stijgen de kosten tijdens het productieproces (gisting, rijping, menging, botteling) enorm. Daarnaast corrigeert de markt in een slecht wijnjaar genadeloos. Kosten + en omzet - … een ramp!
Dus tijdens die 100 dagen doen wijnmakers echt álles voor een goede rijping! Precies daar zit het probleem. Rust is niet-DOEN, of beter gezegd, iets doen zonder iets te doen. Vanuit rust komt de beste oogst. Daar zit de interne strijd. Een interne oorlog tussen doen en iets laten. En werkt het bedrijfsmatig niet ook zo? We springen van het ene project in de andere, leggen de lat steeds hoger en stellen doelen steeds weer bij. Nemen we wel voldoende de tijd voor de rijping in je organisatie?
𝗣𝗿𝗼𝗼𝘀𝘁 🍷
Stilstand is achteruitgang zeggen we wel vaker, maar dat ligt er maar net aan wat je doet als je even stilstaat. Moeten de benen niet af en toe op tafel? Neem even rust en sta stil bij wat je aan het doen bent of wat je bereikt hebt. Geef de mensen in je organisatie de rust en ruimte om te rijpen. Ik zeg: wijntje erbij - niet om te proeven of te drinken, maar om te genieten. Proost!
Samen een filosofisch boompje opzetten?
Calvin and Hobbes
7 februari '25
Och, wat moest ik daar vroeger toch veel om lachen. Een ca. 6-jarige slimneus die de gekste avonturen beleefde met zijn knuffel Hobbes. Alles was mogelijk. Hobbes kwam zelfs tot leven als er geen grote mensen in de buurt waren. Volledige vrijheid. Prachtig!
𝗧𝗵𝗼𝗺𝗮𝘀 𝗛𝗼𝗯𝗯𝗲𝘀
Ik moest aan Calvin denken toen ik me verdiepte in politiek filosoof Thomas Hobbes. Hij stelde halverwege de 17de eeuw dat vrijheid moet worden gezien als de afwezigheid van externe obstakels die een individu verhinderen om te doen wat hij wil. Wat nieuw was in die tijd, was dat hij stelde dat die vrijheid alleen kon worden geborgd door het maken van onderlinge afspraken.
Hij noemde dat een sociaal contract. Afspraken beschreven hoe een deel van de vrijheid werd opgegeven in ruil voor veiligheid en orde die de overgebleven vrijheid borgde. Daarvoor zijn ook afspraken nodig over een controlerende macht en handhaving. Pas dan bereik je stabiliteit, vrede en vrijheid.
𝗔𝘂𝘁𝗼𝗻𝗼𝗺𝗶𝗲 𝗶𝗻 𝗷𝗲 𝘄𝗲𝗿𝗸
Bedrijfsmatig lijkt het wel alsof we soms doorslaan in onze behoefte aan autonomie in ons werk. De maatschappelijke trend van individualisering en autonomie zijn een logisch gevolg van onze welvaart. Niks mis mee ook.
In bedrijven hebben we echter met elkaar een klus te klaren. De drang naar autonomie en zelfstandigheid kan leiden tot gebrek aan samenwerking, eilandjes vorming, onbegrip, etc. Juist dat belemmert medewerkers in hun werk. Hoe vaak horen we niet dat het niet nakomen van afspraken nummer één frustratie is in het werk.
Hier kunnen we leren van Thomas Hobbes. Het sociaal contract kunnen we uitleggen als alle regels, procedures en werkafspraken die ons in staat stellen zelfstandig onze taak uit te voeren in lijn met de gezamenlijke doelen. Juist die beperkende kaders geven de bewegingsvrijheid om succesvol te kunnen zijn in je werk.
𝗕𝗶𝗻𝗻𝗲𝗻 𝗱𝗲 𝗹𝗶𝗷𝗻𝘁𝗷𝗲𝘀 𝗸𝗹𝗲𝘂𝗿𝗲𝗻
Dit principe is actueler dan ooit overigens. De veranderlijkheid van onze maatschappij vraagt om creativiteit en gemeenschapszin. Door samen afspraken te maken, consequenties te bespreken en controle uit te oefenen behouden we onze vrijheid. Zie het als een mooie dans. Als twee danspartners geen afspraken maken, staan ze steeds op elkaar tenen.
En Calvin en Hobbes hadden ook kaders. Letterlijke kaders, want het was een stripboek. Zolang de tekenaar binnen de lijntjes kleurde, was alles mogelijk.
Samen een filosofisch boompje opzetten?
Dit gaat nergens over!
31 januari '25
Mijn eindopdracht voor de Leergang Organisatiefilosofie was twee weken geleden. Nu was mijn vrouw aan de beurt! Ook zij had een eindopdracht. Of beter gezegd haar eindpresentatie na twee jaar voor de klas als zij-instromer in het basisonderwijs.
Precies 1 uur stond gepland voor de presentatie én de verdediging van haar portfolio. Aangezien een eindpresentatie altijd spanningen oproept probeerde we al pratende de zenuwen wat te bedaren. Want wat verandert er nou eigenlijk na dat uur?
Oké, het hebben van een lesbevoegdheid is belangrijk. Zonder die bevoegdheid zit mijn superjuffie gewoon weer thuis. Maar het bouwen aan haar vaardigheden gebeurde in de afgelopen twee jaar. Daar doet dat uur niets aan af.
Dus er verandert wel iets, maar eigenlijk ook weer niets. Het is er al.
𝗡𝗶𝗲𝘁𝘀 𝗶𝘀 𝗽𝗮𝘀 𝗶𝗲𝘁𝘀, 𝗮𝗹𝘀 𝗵𝗲𝘁 𝗻𝗶𝗲𝘁𝘀 𝗶𝘀 🤔
Filosofen stoeien al eeuwen over het iets en het niets. Want zodra je het over niets hebt, heb je het ergens over. Opgelost, zou je denken! Niets is ook iets.
Nou, niet helemaal. Er is van alles iets niet, wat wel iets anders is. Voorbeeldje: hoeveel wezens zijn er die niet kunnen praten? Hmm… van eekhoorn tot amoebe, maar ze lijken niet veel op elkaar. En hoe ga je dan om met wezens die NOG niet kunnen praten, zoals baby’s, olifanten of dolfijnen. Schijnt een kwestie van goede voeding en tijd te zijn…
Oké, dus je hebt iets, iets-niet en iets in wording. Maar wat kunnen bedrijfskundige daar mee? Bedrijfsmatig zeggen we snel dat een idee niets is, of dat we ‘ergens’ iets mee moeten, of dat ‘het’ echt anders moet.
Scherpte in deze uitspraken ontstaat, door hier anders naar te kijken! Want alle ideeën zijn uit principe al iets. Misschien weten we alleen niet goed wat we ermee kunnen. En als we iets nieuws gaat oppakken, laten we dan iets anders los of komt het er gewoon bij? Daarnaast lijkt soms dat alles anders moet?! Dan kan het helpen om te realiseren dat het fundament van vernieuwingen vaak ligt in wat al opgebouwd is.
Filosofisch denken verruimt het perspectief bij vastzittende problemen en ingesleten geitenpaadjes. Mijn vrouw werd niet veel rustiger van ons gesprekje overigens, maar heeft het wel gehaald. We hebben er een superjuffie in het basisonderwijs bij 🥳
Geslaagd!
26 januari '25
Da’s gaaf natuurlijk. Het markeert een nieuw begin, een doorstart, een uitnodiging om met organisatiefilosofie verder te gaan. Zo gezegd, zo gedaan.
𝗠𝗮𝗿𝗰𝘂𝘀 𝗔𝘂𝗿𝗲𝗹ï𝘂𝘀
Ik luisterde een gave podcast waarin werd uitgelegd dat klassieke filosofen probeerde filosofisch te leven. En Marcus Aurelïus was een Stoïcijn die daar de nadruk op legde. Leef in overeenstemming met de natuur voor ware vervulling (Eudaimonia). Vanuit de gedachte dat filosofie er kan zijn, door het te doen. Echte doeners, die filosofen 😉
𝗢𝗵 𝗷𝗮, 𝗱𝗶𝗲 𝗲𝗶𝗻𝗱𝗼𝗽𝗱𝗿𝗮𝗰𝗵𝘁...
Gaaf is dat ik achteraf ontdek dat mijn eindopdracht precies dát inhield. Door me meteen te presenteren als organisatiefilosoof leefde ik die rol. Alle tips, feedback en comments voorzag ik van filosofische feedback.
Daar stond ik dan als filosoof met een .ppt document, welke natuurlijk NIET in sync wilde met de TV. Toen kwam de tech-filosoof van het conferentiecentrum dat ff fiksen - ook een doener!
𝗘𝗻 𝗻𝘂?
Ik vroeg de groep om feedback op een flip-over te schrijven. Feitelijk presenteerde zij mij als organisatiefilosoof:
✅ Woordkunstenaar
✅ Moedig en kwetsbaar
✅ Sprankelend en zelfbewust
✅ Snelheid, humor, fileren
Nooit gedacht dat deze dyslect als ‘talig’ werd gezien 🙈. Het gaf mij de uitnodiging om de rol van filosoof verder te doorleven. En dat leven gaat voorwaarts - dus vooruit met de geit.
𝗔𝗮𝗻𝗴𝗲𝗻𝗮𝗮𝗺: 𝗟𝗮𝗿𝘀 𝗱𝗲 𝗕𝗼𝗻𝘁𝗵...
Thanks a Million ❤️
10 januari '25
Half november genoot ik van blok 3 van de leergang Organisatiefilosofie aan de Academie voor Verwondering. Onderwerp was organisatiekunst. Is organiseren een kunst? En wat kun je van de kunsten leren bij organiseren? Onder de bezielende begeleiding van Ben Kuiken en Lotte Hoogers presenteerde we onze eigen kunstwerken over organisatiefilosofie.
𝗠𝗶𝗷𝗻 𝗶𝗻𝘇𝗶𝗰𝗵𝘁𝗲𝗻:
✅ Hoe we naar ‘de dingen’ kijken is een kwestie van perspectief. Iedere cursist nam een eigen standpunt in en daar zien de dingen er ook anders uit.
✅ Praktisch:
- Organisaties hebben geen problemen. Individuen in organisaties hebben problemen!
- Het analyseren van problemen via een Socratisch gesprek is flink oefenen!
✅ We construeerde een tijdlijn van moderne Europese filosofische stromingen [ca. 300 vChr. tot nu]. We ‘vergaten’ oudere stromingen en alle andere continenten van de aarde om het behapbaar te houden. Dat geeft ook perspectief 😉
✅ Filosoferen is ter discussie stellen van het vanzelfsprekende. Het scherpt de geest om dat te trainen!
Blok 3 eindige met de eindopdracht: “Presenteer jezelf als organisatiefilosoof”. Aangezien we leerde dat alles ‘een kwestie van perspectief’ is, leek het mij het beste vooral aan anderen te vragen hoe ze mij ervaren als organisatiefilosoof.
Nogmaals dank voor alle berichtjes, DM’s, comments en belletjes ❤️
Wil je samen sparren?
Vakantie
28 december '24
Een mooie tijd om te werken aan de eindopdracht “Presenteer jezelf als organisatiefilosoof.” Eerlijk? De focus lag op het gezin en familie 🙏❤️. Gelukkig hielp Ben Kuiken me via een overdenking van hemzelf op LinkedIn. Daar gaat ie:
Nietzsche [eind 19de eeuw] en Deleuze [die stierf toen ik mijn rijbewijs al had] beschreven dat het handelen van de mens met name bepaald wordt door alle invloeden van buitenaf. Slechts achteraf kunnen we verklaren waarom we deden wat we deden. Ah…
𝗛𝗲𝘁 𝗶𝘀 𝘃𝗮𝗻 𝗮𝗹𝗹𝗲 𝘁𝗶𝗷𝗱𝗲𝗻!
Hoe zit dat in organisaties dan? De huidige buitenwereld lijkt turbulenter dan ooit. En hoe helpt filosofie om daarmee om te kunnen gaan? Oude vrienden, de Stoïcijnen (ca. 300 v.Chr.), vonden het in hun tijd ook al ‘druk’. Ze waren op zoek naar standvastigheid, stabiliteit en innerlijke rust. Actueler dan ooit, lijkt me zo.
En dan niet op een berg in Tibet of in een stilte bos, maar juist midden in die turbulentie! Zij bepleiten dat je geen controle hebt over die buitenwereld, maar wel invloed kunt uitoefenen op hoe je ermee omgaat. Train jezelf in het maken van weloverwogen keuzen. Kies voor ‘het goede’, oefen daarin beter te worden en besef dat die evenwichtige status een golfbeweging is, geen permanente situatie.
𝗦𝗮𝗺𝗲𝗻 𝗲𝗲𝗻 𝗯𝗼𝗼𝗺𝗽𝗷𝗲 𝗼𝗽𝘇𝗲𝘁𝘁𝗲𝗻?
Als bedrijfskundige denk ik aan strategiebepaling, bijsturen op veranderingen in de markt, zoeken naar balans tussen stabiliteit en flexibiliteit, agile werken, projectmatige werken, etc. Een cultuur van continu verbeteren!
Wil je bekijken hoe de Stoïcijnen jou organisatie verder kunnen helpen? Stuur een bericht voor een filosofisch gesprek onder het genot van een bakkie 🙏
Ik filosofeer al jaren over sommige termen uit de bedrijfskunde. Bijvoorbeeld het woord medewerkers. Ik hoor het vaak terug en dan lijkt iemand het woord werknemer te willen omzeilen. Alsof dat te hard de tweedeling aanduidt met de werkgever. Toch een beetje te hiërarchisch wellicht. Ik vraag me dan af of er ook echt ‘mede’ gewerkt wordt. Wordt er wel samen gewerkt of moet iemand uiteindelijk gewoon moet doen wat gezegd wordt.
Tegenwerker!
En helemaal grappig vind ik de omkering. Hebben we dan ook tegenwerkers in de organisatie? Oh, dat is gast op de tweede verdieping. Die is toch altijd zo tegendraads. Wat een tegenwerker is dat zeg!
Over welke termen verbaas jij je wel eens? Stuur een bericht voor een filosofisch gesprek met koffie 🙏
© Copyright. Alle rechten voorbehouden.
We hebben je toestemming nodig om de vertalingen te laden
Om de inhoud van de website te vertalen gebruiken we een externe dienstverlener, die mogelijk gegevens over je activiteiten verzamelt. Lees het privacybeleid van de dienst en accepteer dit, om de vertalingen te bekijken.